OnderWijsTijd jrg. 1 nr. 1

Beschrijving

Een los nummer bestellen kan via onderwijstijd@spabonneeservice.nl.

---

Inhoud van dit nummer

Begeleiding van startende leraren
Gonny Schellings, Michelle Helms-Lorenz & Piety Runhaar

Beginnen als starter in het onderwijs is een uitdaging. Vanaf dag één moet een startende leraar leren omgaan met belangen en wensen van vele actoren. Een goed ‘inductieprogramma’ voor startende leraren in de eerste jaren van hun loopbaan is essentieel om een soepele transitie van opleiding naar beroep te realiseren, de praktijkschok te dempen en een professionele ontwikkeling te bevorderen. Dit artikel brengt een aantal praktijkvoorbeelden samen die binnen het kader van het landelijk project Begeleiding van startende leraren worden vormgegeven en geflankeerd zijn door landelijk onderzoek (Schellings e.a., 2019).

Basisondersteuning Gedrag
Mariette Haasen

Scholen hebben bij de gedragsontwikkeling van leerlingen, samen met ouders, een belangrijke rol. Goede scholen realiseren een motiverend onderwijsaanbod en slagen erin om het welzijn van de leerlingen te bevorderen. Het blijkt echter dat er nog veel leraren zijn die de gedragsontwikkeling van leerlingen onvoldoende stimuleren, vooral als er problemen ontstaan. Zij slagen er, naar hun eigen mening, onvoldoende in om een positieve sfeer te creëren voor alle leerlingen.

De coronacrisis en het onderwijs
Anton Horeweg

Tijdens de eerste lockdownperiode kopte de Volkskrant: ‘De kindertelefoon hoort dat veel kinderen vastlopen’. Veel telefoontjes gingen over verveling, maar er gaan er ook veel over gruwelijke situaties van kinderen die geen kant meer op kunnen. Seksueel misbruik, mishandeling en huiselijk geweld kunnen ook tijdens deze schoolsluiting vaker voorkomen dan wanneer de kinderen op school zitten.

Straffen of ontschuldigen?
Ivo Mijland

‘Three Billboards Outside Ebbing, Missouri’ start met een actie van een woedende moeder, Mildred Hayes. Haar dochter is verkracht en vermoord en na acht maanden is er nog steeds geen dader opgepakt. Ze huurt drie aanplakborden in het buitengebied van haar woonplaats Ebbing. De opdracht die ze geeft aan het reclamebureau, is verrassend. Ze betaalt 5000 dollar om de borden te laten beletteren met de volgende tekst: ‘RAPED WHILE DYING. AND STILL NO ARRESTS? HOW COME, CHIEF WILLOUGHBY?’ De plaatsing van de borden is het begin van een stortvloed van destructief gedrag van iedereen in en rond Ebbing. Een interessant gegeven, waar ook het Nederlandse onderwijs een wijze les uit kan leren. Hoe kan de sheriff gastvrij reageren op de destructieve aanval van een wanhopige moeder?

Provocatieve pedagogiek
Peter Mol

De leraar centraal! Niets ten nadele van de leerling, maar de leraar, de leerkracht of de docent is de spil in het onderwijs. Alle aandacht moet gericht zijn op het vakmanschap van die leraar. Hij dient ondersteund te worden, ruimte te krijgen zonder dat hij alleen uitvoerder wordt van bovenaf neergedropte eisen en slechts het ene na het andere protocol dient te volgen. In een (onderwijs)maatschappij waarin controle, toetsen, testen, rapporteren en verantwoording afleggen eerder doel dan middel lijken te worden, klinkt dit rebels, provocerend. Provocatieve pedagogiek wil niet (alleen) rebels zijn, maar wel spiegelend, blootleggend, uitlokkend en stimulerend, waarbij het vakmanschap van de leraar centraal wordt gesteld.

(Hoog)begaafde studenten in het hoger beroepsonderwijs
Esther Bulthuis, Isabelle Diepstraten, Annemieke Weterings & Anouke Bakx

De laatste decennia is er vanuit onderwijs en wetenschap meer interesse in het onderwerp hoogbegaafdheid. Het wordt steeds duidelijker dat lerenden met kenmerken van begaafdheid specifieke ontwikkelbehoeften en -potentie hebben. Vooral in het basis- en voortgezet onderwijs is inmiddels ook al flink wat onderzoek gedaan naar het soort onderwijs dat bij hoogbegaafde leerlingen zou passen. Binnen het hoger beroepsonderwijs is er nog relatief weinig aandacht voor (hoog)begaafde studenten, maar ook zij hebben specifieke ontwikkelbehoeften en -potentieel. En hoewel we die  behoeften al redelijk goed lijken te kennen, weten we nog weinig over leeromgevingen waarin hoogbegaafde hbostudenten kunnen floreren.

Weten waarover je schrijft en schrijven over wat je weet
Suzanne van Norden

Het lijkt vanzelfsprekend: dat je al schrijvende steeds beter begrijpt hoe iets in elkaar zit, wat iets nu eigenlijk voor gevoel bij je oproept, of wat de juiste argumenten zijn voor je standpunt. Door te schrijven wordt duidelijker wat je weet en denkt over je onderwerp. Het werkt ook omgekeerd: door te schrijven ontdek je wat je nog niet weet, ga je jezelf vragen stellen en wordt je nieuwsgierigheid geprikkeld. Schrijven in het kader van de zaakvakken lijkt dan ook een goed idee.

Hoe kan je onderpresteren aanpakken op school?
Ophélie Desmet & Linda Packlé

Onderpresteren houdt leraren, ouders en onderzoekers al decennialang bezig. Hoe kunnen we jongeren helpen die onderpresteren en daardoor dreigen uit te vallen op school? Ondanks de vele pogingen om het fenomeen van onderpresteren te verklaren, zijn er weinig effectieve en efficiënte interventies gekend.

Video