OnderWijsTijd jrg. 2 nr. 2. Thema: rust in de klas

Beschrijving

Een los nummer bestellen kan via onderwijstijd@spabonneeservice.nl.
Een abonnement telt 4 nummers per jaar. Zie onze abonnementspagina.

---

Inhoud van dit nummer

Rust in de Klas
Margo Heijkant

Rust… Dat klinkt menig leerkracht, kind en schoolbestuurder als muziek in de oren. Wat was rust tijdens de coronacrisis soms ver te zoeken. In de chaotische schooljaren die achter ons liggen, werd de flexibiliteit van leerkrachten tot het uiterste opgerekt. De coronapandemie heeft het belang van ontspanning en rust in het onderwijs bijzonder voelbaar gemaakt. De methodiek ‘Rust in de Klas’ geeft handvatten voor kinderen én leerkrachten. ‘Rust in de Klas’ is erg bruikbaar in de nasleep van deze periode, maar ook op lange termijn.

Kernkwadranten: een waardevolle structuur voor zelfreflectie
Els Tanghe

Weten wie je bent, wat jouw kwaliteiten zijn en hoe je reageert in interactie met anderen, is dat geen essentiële stap in jouw ontwikkelingsproces als persoon en als leraar, directeur, …? De Kernkwadranten® van Ofman kunnen je hierbij ondersteunen. Ze bieden een model om naar jouw kwaliteiten en uitdagingen te kijken en te ontdekken hoe die verschillende componenten steeds aan elkaar gelieerd zijn. Even stilstaan met oog voor kernkwadranten kan jouw functioneren als leraar versterken en je teamskills vergroten.

Rust ontroest
Francine ten Hoedt

Column

Het versterken van veerkracht van (aanstaande) leraren
Michelle Gemmink & Marjon Fokkens-Bruinsma

In dit themanummer wordt vanuit verschillende perspectieven belicht hoe leraren kunnen zorgen voor rust in de klas. In dit artikel willen we laten zien dat de kracht, of liever veerkracht, van leraren hiervoor een belangrijke voorwaarde is. Veerkrachtige leraren (resilient teachers) staan stevig voor de klas, zijn niet snel uit het lood geslagen, kunnen wel tegen een stootje en ‘dansen in de regen’. Het zijn leraren die snel herstellen na uitdagende of lastige situaties en opbloeien op zowel professioneel als persoonlijk vlak. Bovendien hebben ze positieve gedachten over zichzelf en ervaren ze welbevinden en toewijding aan het lerarenberoep (Mansfield et al., 2016). Wellicht kan het versterken van eigen veerkracht van (aanstaande) leraren zorgen voor meer rust in je hoofd en daarmee bijdragen aan meer rust in de klas.

Systemisch kijken en werken in onderwijs brengt rust en balans
Désirée Farro & Emilie Groot-Ketelaars

Je kunt op verschillende manier naar onderwijs kijken. Hoe je kijkt, en waar je naar kijkt, wordt mede bepaald door je visie, kernwaarden en de bedoelingen die je nastreeft. Gert Biesta (2012, 2015) scherpt met zijn drieslag (kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming/subjectivering) aan dat goed onderwijs een brede functie heeft. Wie met een systemische bril naar onderwijs kijkt, erkent dat onderwijs plaatsvindt in sociale processen, en onderwijs een opdracht heeft die gericht is op welbevinden en persoonsvorming. Daarbij is het niet alleen de leerling maar ook de onderwijsprofessional die een leven lang in ontwikkeling blijft.

Ontdek je Poolster!
Peter Laros

Column

Onderwijs geven is geen productie draaien
Joop Berding

Recent waarschuwde de nieuw aangetreden Nederlandse onderwijsminister Dennis Wiersma de eindexamenkandidaten: laat je niet verleiden tot spieken en andere strafbare vormen van fraude. Dit zei hij na berichten dat op sociale media examenantwoorden te koop en in ruil worden aangeboden. Iets wat ons op zich niet hoeft te verbazen: van studieboeken (en losse hoofdstukken daaruit) zijn sinds jaar en dag online uittreksels te koop, voor prijzen die variëren met de lengte van de samengevatte tekst; de goedkoopste die ik weleens heb gezien, nota bene van een door mijzelf geschreven boek, was 79 cent.

Rust in de klas en de leerling met autisme
Resie Zuidema & Manon Wennink

Hoe kun je rust in de klas brengen en waarom is dit juist voor kinderen met autisme zo belangrijk? En wat nu als wij zeggen dat deze rust juist voor de leerkracht zo belangrijk is en daarmee iets brengt voor alle kinderen in de klas, ook voor de kinderen met autisme. Rust in de klas bereik je niet door alleen een methode toe te passen op kinderen. Rust is een grondhouding en komt voort uit de juiste kennis en vaardigheden van de leerkracht.

Liever lezen!
Michelle Dewulf, Marie Claesen & Karen Reekmans

Het door de Vlaamse overheid gefinancierde LOS-project ‘Liever Lezen!’ van Hogeschool PXL ondersteunt scholen die een leesbeleid willen uitwerken. Via coaching op maat en input tijdens netwerkdagen krijgen de scholen gerichte ondersteuning om het leesplezier bij hun leerlingen te optimaliseren en een leesvisie met strategische doelen en acties uit te werken.

Je hoofd opruimen
Ingrid Stoop

Column

Over gevoel gesproken
Astrid Bakker & Jeanette van Tricht

Gesprek tussen leerling en intern begeleider

Behoefte aan ruimte voor dialoog bij studenten
Sofie Sergeant

In het voorjaar van 2022 organiseerde ik – in samenwerking met collega’s van de Hogeschool van Utrecht en uitgaande van eerder opgedane ervaringen door Mahsa Fahimnia – ‘Pizza Bijeenkomsten over Diversiteit en Inclusie’ voor de eerstejaarsstudenten van de pabo (voltijd). Tijdens deze bijeenkomsten maakten we ruimte voor dialoog over wat leeft bij de studenten.

Leren stilstaan en vertragen
Stephanie Goossens

“Het is zo druk in mijn hoofd, ik weet niet wat ik voel.” Dit zijn reacties van kinderen en jongeren die ik met diverse klachten in de praktijk heb gesproken. Iemand kan in contact met het eigen lichaam de verbinding hiermee zijn kwijtgeraakt. De ‘felt sense’ is iets dat je voelt in je lichaam en dat gaat over iets in je leven. Je voelt het in je lichaam maar het is niet ván je lichaam. Het is een ander gevoel dan wat je in je rug voelt als je te lang achter de computer hebt gezeten. Het is te vergelijken met een brok in je keel. De brok zit niet in je lichaam maar de brok is een emotie die onderdeel is van het verhaal dat je lichaam vertelt.