Filosofie-Tijdschrift jrg. 34 nr. 2: Fenomenologie

Beschrijving

Een los papieren nummer bestellen kan via https://filosofie-tijdschrift.nl/nummer-nabestellen.
Een abonnement telt 6 nummers per jaar. Zie onze abonnementspagina.

Het tweede nummer van deze jaargang is gewijd aan de fenomenologie, een filosofische beweging die in het begin van de twintigste eeuw een hoge vlucht nam.

Het woord fenomenologie bestaat uit de delen ‘fenomeen’ en ‘logos’, wat we respectievelijk als ‘verschijning’ en ‘leer’ kunnen begrijpen. Letterlijk betekent fenomenologie dus zoiets als de leer van de verschijnselen, of de studie van hetgeen zich aan ons voordoet.

Een belangrijk uitgangspunt is de directe en intuïtieve ervaring van de fenomenen, van waaruit geprobeerd wordt om de essentie van wat men ervaren heeft af te leiden. Om de ervaring recht te doen, probeert de fenomenologie de (a priori) vooronderstellingen of theorieën die aan de ervaring voorafgaan op te schorten.

Het gaat dus om een houding van openheid ten aanzien van de wereld, die niet al voorafgaand aan de ervaring bepaald is door reeds bestaande opvattingen. Want het uitgangspunt van de fenomenologie is dat de ervaring rijker is dan ons gebruikelijke denken, en dat ons denken daarom tot het niveau van onze ervaring moet worden opgetild. Denken wordt in de fenomenologie opnieuw en aandachtig leren zien.

In dit nummer wordt de fenomenologie zowel direct bedreven, als conceptueel en reflexief toegelicht. Ook wordt aandacht besteed aan de geschiedenis van de fenomenologie in het Nederlandse taalgebied. Dat een niet eerder uitgegeven tekst van Cornelis Verhoeven opgenomen is, geeft dit nummer extra glans. Het geheel geeft een veelzijdig beeld van wat er onder fenomenologie verstaan kan worden.

Daarnaast treft u in dit nummer ook weer onze vier rubrieken aan, evenals de berichten, boekbesprekingen en attenderingen.

Inhoud

Themagedeelte Fenomenologie

Inleiding
Fenomenologie is een thematische ervaringspraktijk
Jacques De Visscher

De handdruk
Jan Hendrik van den Berg

Aanstellerij
Cornelis Verhoeven

In verlegenheid geraakt
Guy van Kerckhoven

De werkelijkheid van een gevonden steen
Jacques De Visscher

Een geïmproviseerde fenomenologie van hedendaagse jazz
Tim Berne, ‘Sideshow’
Ruud Welten

Opnieuw en anders leren zien
De fenomenologie als omkering van onze blik
Jozef Waanders

Fenomenologie in het Nederlandse taalgebied
Een selectieve exploratie
Jacques De Visscher

Comparatieve filosofie

Dromen van een onveroverd woord
Zen in de dichtbundel Godface van Asha Karami
Michel Dijkstra

Berichten

Filosofie van wetenschap en techniek

Generatieve kunstmatige intelligentie
Van dageraad tot doomsday
Richard Starmans

Filosofie van politiek en cultuur

De onvervalste ‘vrouwelijke natuur’
Annalin van Putten

Filosofie en onderwijs

Theo van Velthoven 1934-1986
Hoogleraar vanwege de Radboudstichting aan de Universiteit van Amsterdam 1980-1986
Rudi te Velde

Berichten

Boekbesprekingen

Wil tot macht als zijnsvergetelheid?
Jesse Doornenbal

Verhoeven als fenomenoloog
Charles Vergeer

Een duizelingwekkende vraag
Eric Bolle

Wat we gemeen hebben
Djarno Wiegman

Bouwen aan een huis van wijsheid
Herman Simissen

Maniërisme in systeempsychotherapie
Bart Leroy

Attenderingen

Recente wijsgerige uitgaven in het Nederlands taalgebied