Filosofie-Tijdschrift jrg. 31 nr. 4: Kunstmatige intelligentie

Beschrijving

Een los nummer bestellen kan via https://filosofie-tijdschrift.nl/nummer-nabestellen.
Een abonnement telt 6 nummers per jaar. Zie onze abonnementspagina.

Het vierde nummer van deze jaargang is gewijd aan kunstmatige intelligentie, oftewel Artificial Intelligence (AI). Wat wordt daarmee bedoeld? Intelligentie is een mentale eigenschap met talloze verschillende functies (zoals redeneren, abstraheren, interpreteren, ideeën en taal produceren, informatie opslaan, plannen etc.). Die intelligentie wordt kunstmatig genoemd, als het gaat over het vermogen van een systeem om externe gegevens correct te interpreteren, om van deze gegevens te leren en om deze lessen te gebruiken om specifieke doelen en taken, al dan niet via flexibele aanpassingen, te verwezenlijken.
Binnen AI wordt een onderscheid gemaakt tussen ‘sterke AI’ en ‘zwakke AI’. De eerst variant houdt zich bezig met onderzoek naar software die echt kan redeneren en problemen oplossen (en misschien zelfs zelfbewustzijn zou hebben), de tweede variant verricht onderzoek naar gedragingen die mogelijk intelligent lijken, maar niet écht intelligent zijn.
Door de opkomst van kunstmatige intelligentie in de twintigste eeuw is ook ons mensbeeld veranderd. Onder invloed van AI is het binnen de cognitiewetenschap gebruikelijk geworden de mens te zien als een informatieverwerkend systeem. De computer wordt dan gezien als een model voor de menselijke geest, de mens als denkende machine.
De ontwikkeling van AI roept dan ook tal van filosofische vragen op. In voorliggend nummer worden, naast een nadere karakterisering van het AI-debat, die verschillende filosofische vragen gethematiseerd. Dat kunnen zowel epistemologische, methodologische, ethische, antropologische als maatschappelijke vragen zijn.

Themagedeelte

Inleiding
De erfenis van Alan Turing
Richard Starmans 

Over oude en nieuwe allegorieën van de denkende machine
De omgekeerde triptiek van data, informatie en kennis
Richard Starmans 

Onderweg naar een heideggeriaanse AI
Hans Weigand 

Kunstmatige intelligentie en de grensvervaging tussen mens en machine
Enkele antropologische kanttekeningen
René Munnik 

Inductiemachines
Bram van Dijk

Comparatieve filosofie

Succesvol falen
Alberto Giacometti als zenmeester
Michel Dijkstra

Berichten

Filosofie van wetenschap en techniek

Virtual reality: het nieuwe Jeruzalem revisited
René Munnik

Filosofie van politiek en cultuur

Coornhert: weet of rust
Hans Achterhuis

Filosofie en onderwijs

De Eendagsschool
Gerard Drosterij & Bob van Geffen

Berichten

Berichten

Boekbesprekingen

Het rebelse denken van Enrique Dussel
Peter de Wind 

Ideeën en macht
Rijk Schipper 

Machiavelli’s lef
Donald Loose 

En blauw zal alles zijn
Eric Bolle

Hoe onuitsprekelijk is het onuitsprekelijke?
Eric Bolle

No exit? Boëthius’ paradoxale gevangenisfilosofie
Christiaan Caspers

Attenderingen