Op de rand van het menselijke. Filosofisch-psychoanalytische impressies

Beschrijving

We kunnen niet zonder symbolisering en betekenisverlening. De mens is een voorstellingswezen. We willen ons zelfs het onvoorstelbare kunnen voorstellen, het onzegbare kunnen zeggen. Als zinzoekers zijn we ook grenszoekers. We worden aangezogen tot de rand van het menselijke, maar deinzen ook terug voor de ondermijnende kracht ervan. Waar we zo verwachtingsvol op gericht zijn, kan ons slechts onverwacht overvallen.

Juist door uit één stuk te willen zijn, vallen we, als een ruïne, in stukken uiteen. Het symbolische weefsel dat ons bijeenhoudt, rafelt. Precies waar we niet een mooi geheel zijn, waar onze verbrokkeling zichtbaar is – in onze excessen, onze pathologie, onze ongepastheid en vreemdheid – geven we ons bloot. De beangstigende ruïne roept meteen de voorstelling op van de reünie van de brokstukken. We balanceren voortdurend tussen heling en deling. Ervaringen op de rand van het menselijke kunnen zowel vernietigend traumatisch zijn als bron van nieuwe perspectieven. Verwonding en verwondering zijn op een bizarre manier met elkaar verknoopt.

Dit boek geeft enkele impressies van verschijnselen op de rand van het menselijke. De indringende psychoanalytische praktijkvoering en het grondige filosofische denken vinden elkaar in hun pogingen taal te geven aan toestanden waarin het talige onder druk staat. De twaalf hoofdstukken bestrijken het hele spectrum van individuele verwarrende belevingen tot collectieve culturele gedaanten van het overgangsgebied tussen het menselijke en het niet-menselijke.

Michel Thys voert een psychoanalytische praktijk in Antwerpen. Hij is klinisch psycholoog en doctor in de filosofie, psychoanalyticus en psychotherapeut. Hij is lid van de Belgische School voor Psychoanalyse en van de Vlaamse Vereniging voor Psychoanalytische Therapie. Hij is voormalig hoofdredacteur van het Tijdschrift voor Psychoanalyse en was werkzaam in CGG Andante.

ISBN: 9789463712910

‘Shortlist Van Helsdingenprijs 2022’

Recensie Kasper Essers in Filosofie en psychiatrie, december 2021

In het werk Op de rand van het menselijke komt Thys tot een coherente theorie van de fascinatie, een die gekenmerkt is door een diepgaand engagement met een verscheidenheid aan denkers en disciplines. De heldere exploratie van de fascinatie vormt een pleidooi voor de praktijk van de psychoanalyse en biedt een raamwerk om bepaalde ervaringen, zoals trauma, beter te begrijpen. Thys is expliciet in zijn aannames en zijn verwijzingen wat een leidraad biedt voor de lezer om het werk op een alternatieve wijze te lezen, zonder af te doen aan de algehele structuur. Thys’ heldere taalgebruik zorgt ervoor dat het naast een eigen project, ook een goede introductie vormt in verschillende stromingen binnen de filosofie en psychoanalyse.

Lees de volledige recensie

Recensie Esther Spuijbroek, Tijdschrift voor Psychoanalyse & haar toepassingen 28,2, juni 2022

“Op de rand van het menselijke is een toonbeeld van de brede achtergrond van de auteur. Uit ingrediënten van al zijn werelden maakt hij nieuwe creaties. Het gebruik van taal is hierin een belangrijk medium. Thys is een ware woordkunstenaar. (…)

Het is ‹ food for thought ›. Bij tijd en wijle is het boek best een hele kluif. Aandachtig herkauwen door te herlezen levert weer nieuwe inzichten op. Net als voor maaltijden geldt: samen met anderen smaakt het beter. Dit boek is zeer geschikt om gezamenlijk te lezen in bijvoorbeeld intervisiegroepen; het geeft nieuwe taal om ervaringen te delen.”

Lees de volledige recensie

Recensie Mathieu Wagemans, Civis Mundi Digitaal nr. 110

Lees de volledige recensie

Inhoudsopgave

Klik hier om de inhoudsopgave te bekijken.

Inleiding

Klik hier om de inleiding bij het boek te lezen.

Preview