Filosofie-Tijdschrift jrg. 32 nr. 1: Simone Weil

Beschrijving

Een los papieren nummer bestellen kan via https://filosofie-tijdschrift.nl/nummer-nabestellen.
Een abonnement telt 6 nummers per jaar. Zie onze abonnementspagina.

Het eerste nummer van deze nieuwe jaargang is gewijd aan de Franse filosofe en mystica Simone Weil (1909-1943), wier werk de afgelopen jaren een opmerkelijke heropleving in het Nederlandse taalgebied doormaakt.

Simone Weil leefde weliswaar kort, maar leidde een zeer intens en geëngageerd leven, waarin ze toch vooral een eenling bleef. Na haar studie filosofie is ze actief in het Franse vakbondswezen en werkt ze een jaar in een fabriek om het lot van de arbeiders te delen. Later zal ze deelnemen aan de Spaanse Burgeroorlog en zich in Londen aansluiten bij het verzet tegen de Duitse bezetting. Daar sterft ze uiteindelijk op 34-jarige leeftijd als gevolg van haar zwakke gezondheid (ze leed aan tuberculose) en geringe voedselinname, na een maandenlang ziekbed.

Weil produceerde gedurende haar korte leven een omvangrijke waaier aan geschriften; van brieven, notities en dagboekaantekeningen, tot essays, aforismen en pamfletten. Verreweg de meeste daarvan werden pas na haar dood uitgegeven. Albert Camus, die Weil zeer bewonderde, speelde in die postume publicatie een sleutelrol.

De thema’s van Weils geschriften variëren. Aanvankelijk schrijft ze vooral activistische en socialistische pamfletten vol machts- en maatschappijkritiek. Later zal ze, na diverse religieuze ervaringen, vooral spirituele en mystieke onderwerpen behandelen en staat haar denken in het teken van de bevrijding van de menselijke ziel van de onderdrukkende noodzakelijkheid die de materiële en sociale wereld bepaalt.

De vele uiteenlopende thema’s van Simone Weil – van politieke filosofie en ethiek, tot esthetica en mystiek – komen in dit nummer allemaal aan bod. Daarmee hopen we bij te dragen aan de verdere verkenning van haar diffuse denken.

Daarnaast treft u in dit nummer, na het themadeel, ook weer onze vier rubrieken aan, evenals de berichten, boekbesprekingen en attenderingen.

Inhoud

Themagedeelte Simone Weil

Inleiding
Simone Weil: een leven op de drempel
Laetitia Houben 

Weil en de zoektocht naar collectieve vrijheid
Thomas Decreus 

Hoezo, wachten op God?
Simone Weil over verlangen, geloof en ongeloof
Lieven De Maeyer 

Kijken, niet eten
Simone Weil over het schone
Marc De Kesel 

Ontworteling, de ziekte van onze tijd in L’Enracinement van Simone Weil
Jacques Graste 

Simone Weil als morele standaard in de ethiek van Iris Murdoch
Mariëtte Willemsen  

Comparatieve filosofie

Filosofie na Glasgow
Beschouwingen vanuit de roman ‘De boom’
Govert Derix 

Berichten

Filosofie van wetenschap en techniek

De Sokal-affaire in retrospectief
Over parodieën, crises en wantrouwen in wetenschap
Richard Starmans 

Filosofie van politiek en cultuur

Filosofie als filosofische leefwijze
Een dialoog
Ann Van Sevenant & Eric Bolle 

Filosofie en onderwijs

Turken en Koerden
Islam, nationalisme en moderniteit
Gerrit Steunebrink

Berichten

Boekbesprekingen

Vrijheid: een woelige geschiedenis
Donald Loose  

Rilke en de wijsheid
Eric Bolle 

Zen en de gretige vogels
Michel Dijkstra 

De soevereiniteit van het goede
Edith Brugmans

Attenderingen