E-BOOK OOP 62 (4)

Inhoud van dit nummer

Orthoblog: IQ als financieringsparameter? Het moet niet gekker worden!
Anna M.T. Bosman

Volgspot: Hypothese
Erik J. Knorth

Gezinshuisouders aan het woord over hun draagkracht en draaglast
‘Je kan een kind niets mooiers geven dan een gewoon gezin’
Laure De Paepe, Franky D’Oosterlinck, Karin Blankespoor & Stijn Vandevelde

In dit onderzoek is de draagkracht in relatie tot de draaglast van gezinshuisouders onderzocht. Verschillende studies tonen aan dat gezinshuizen voordelen hebben ten opzichte van residentiële voorzieningen en pleegzorg. Toch zijn er ook enkele uitdagingen. De centrale onderzoeksvraag in deze studie luidt: ‘Wat zien gezinshuisouders als werkzame factoren in het versterken van hun draagkracht om de continuïteit in het zorgtraject te bewaren en zo een breakdown te vermijden?’ In dit kwalitatief onderzoek werden bij elf Nederlandse en Vlaamse gezinshuisouders semigestructureerde interviews afgenomen. De gegevens werden geanalyseerd volgens een thematische analyse naar het model van Braun en Clarke (2006). Alle participanten geven aan dat draagkracht te maken heeft met hoe ze staande kunnen blijven als gezinshuisouder en benadrukken dat draagkracht een dynamisch karakter heeft. De resultaten laten zien dat draagkracht volgens gezinshuisouders wordt beïnvloed door zes factoren: (1) factoren gelinkt aan de jongere, (2) het contact met biologische kinderen, (3) de samenwerkingsrelatie met de biologische ouder(s), (4) een informeel netwerk, (5) de buitenwereld en (6) zelfzorg. De beïnvloedende factoren die prominent naar voren kwamen, waren de problematiek van de jongere, het belang van een informeel en professioneel netwerk en de behoefte aan zelfzorg. Het is daarom van belang dat er een ondersteunend netwerk is dat de handen in elkaar slaat en inzet op bovenstaande beïnvloedende factoren.

Schoolburn-out bij kinderen en jongeren
Een systematische review van samenhangende factoren
Eric Santegoeds, Milou Nieuwenhuizen, Anne-Marie van Doorn-Brink & Sammy Roording-Ragetlie

Nederlandse en Vlaamse jongeren scoren gemiddeld genomen hoog op levenstevredenheid en geluk. Hun mentale gezondheid lijkt echter in toenemende mate onder spanning te staan als gevolg van prestatiedruk en hoge maatschappelijke verwachtingen, waarbij school de grootste bron van stress is. Dergelijke signalen worden ook al in het basisonderwijs gezien. Het doel van de huidige systematische review is het in kaart brengen van factoren die samenhangen met schoolgerelateerde burn-out bij kinderen en jongeren in het basis- en voortgezet onderwijs. Het biopsychosociale model is hiervoor als raamwerk gebruikt. Er is een systematische zoekstrategie uitgevoerd in PubMed en PsycINFO volgens de richtlijnen van het PRISMA-protocol. Geïncludeerd werden studies waarin schoolburn-out als afhankelijke variabele is meegenomen, geoperationaliseerd en gemeten bij jeugdigen tot 18 jaar en die vanaf 1950 tot en met november 2020 zijn gepubliceerd in Nederlands- of Engelstalige peer-reviewed tijdschriften. In totaal werden er 49 studies geïncludeerd met data van tezamen 150.433 jeugdigen van circa 1386 scholen, van wie 140.697 unieke proefpersonen. De gemiddelde leeftijd van alle scholieren samen was 14,75 jaar (SD = 0,93). Op zowel biologisch, psychologisch als sociaal niveau zijn er factoren die samenhangen met schoolgerelateerde burn-out bij jongeren. Naast een individuele kwetsbaarheid bij de jeugdige zelf zijn er sterke aanwijzingen voor een belangrijke rol van omgevings- en sociale factoren bij schoolburn-out. Voor kinderen in het basisonderwijs ontbreken relevante studies. Aanbevelingen hebben betrekking op zowel individueel, school- als beleidsniveau en richten zich op zowel preventie, begeleiding, behandeling als onderwijsbeleid. Tevens worden de belangrijkste beperkingen en aanbevelingen voor toekomstig onderzoek besproken.

Boekbespreking ‘De alchemist op de richel’
Anna M.T. Bosman

Boekbespreking ‘Van digibeet naar mediawijs’
Erik Meester