Filosofie-Tijdschrift jrg. 33 nr. 3: Het menselijk lijden

Beschrijving

Een los papieren nummer bestellen kan via https://filosofie-tijdschrift.nl/nummer-nabestellen.
Een abonnement telt 6 nummers per jaar. Zie onze abonnementspagina.

Het derde nummer van deze jaargang is gewijd aan het menselijk lijden, wat in ons tijdschrift natuurlijk vooral vanuit filosofisch perspectief zal worden gethematiseerd. Maar heeft de filosofie ultimo wel wat zinnigs te zeggen over het lijden of iets zinvols te bieden aan de lijdende mens?

Dat is nog niet zo’n gemakkelijk te beantwoorden vraag. Talloze filosofen hebben zich gebogen over het probleem van het menselijk lijden. Ze hebben zich daarbij vragen gesteld die ook de lijdende mens zich maar al te vaak stelt; vragen naar de betekenis(loosheid) of de (on)rechtvaardigheid van het bestaan en het leed dat daar onderdeel van is.

Maar of de mens die lijdt daar in zijn lijden ook daadwerkelijk troost in vindt, blijft natuurlijk zeer de vraag. Ergens stuiten we in het denken (over het lijden) ook altijd op een onverklaarbaarheid waarmee we te leven hebben. En kan de filosofie aan die randen van het verklaarbare nog wel een therapeutische rol spelen?

Zowel qua duiding van het lijden, als qua omgang ermee lijkt de filosofie dus ook zijn grenzen te hebben. Maar tegelijkertijd wil dat niet zeggen dat het denken tegenover het lijden volledig met lege handen staat.

In dit themanummer worden daarom verschillende filosofische en literaire bronnen aangeboord om te verkennen wat de mogelijkheden van een zinvolle reflectie op het menselijk lijden zijn, en in hoeverre die de mens kunnen helpen om een goede omgang met zijn leed te vinden.

Naast het themadeel treft u in dit nummer ook weer onze vier rubrieken aan, evenals de berichten, boekbesprekingen en attenderingen.

Inhoud

Themagedeelte Het menselijk lijden

Inleiding
Het menselijk lijden
Wim Dubbink 

Filosofie van het lijden
Wim Dubbink 

Lijden als uitdrukking van grandeur en misère
Hanna Vandenbussche

Kan autonomie troosten?
Donald Loose 

Klein leed: over ergernis en de troost van de overdrijving
Roos Slegers 

Recensie ‘Levensbeeld en kanker’
José Krijnen 

Comparatieve filosofie

Een semiotische benadering van boeddhistische meditatie-ervaringen
André van der Braak

Berichten

Filosofie van wetenschap en techniek

Het verlate gelijk van Robert Merton
Over instituties, normen, crises en de genealogie van serendipiteit
Richard Starmans 

Filosofie van politiek en cultuur

Het enigma van de democratische ziel
Timo Slootweg

Filosofie en onderwijs 

Cornelis van Peursen (1920-1996): de naoorlogse Nederlandse wijsbegeerte in een spiegel
Henri Krop

Berichten

Boekbesprekingen

Culturele veldslagen
Donald Loose

Marx Bevrijd
Floris Schleicher

Smetteloze afwezigheid
Eric Bolle

Attenderingen

Recente wijsgerige uitgaven in het Nederlands taalgebied