Filosofie-Tijdschrift jrg. 32 nr. 6: Wetenschap en geloof

Beschrijving

Een los papieren nummer bestellen kan via https://filosofie-tijdschrift.nl/nummer-nabestellen.
Een abonnement telt 6 nummers per jaar. Zie onze abonnementspagina.

Het zesde en laatste nummer van deze jaargang is gewijd aan de verhouding tussen wetenschap en geloof. Een onderwerp waarover in de filosofische traditie al eeuwenlang gereflecteerd wordt en ten aanzien waarvan zeer uiteenlopende posities ingenomen zijn.

Tot de late middeleeuwen leken wetenschap en geloof elkaar ogenschijnlijk moeiteloos wederzijds te verrijken en verdiepen. Daarna problematiseerde de aanvankelijk harmonieuze verhouding snel en ontstond een veel conflictueuzere relatie waarin wetenschap en geloof steeds vaker met elkaar in botsing kwamen. Met de opkomst van de moderne wetenschapsbeoefening is die verhouding verder verscherpt. Toch schreef ook een modern wetenschapper als Einstein nog: ‘Natuurwetenschap zonder religie is mank (…), religie zonder natuurwetenschap is blind.’

Ontegenzeggelijk lijken geloof en wetenschap voor heel verschillende perspectieven op de werkelijkheid te staan. Waar de religie voor een mythische kijk op de dingen staat, staat de wetenschap voor een rationeel-empirisch en ‘gedemythologiseerd’ wereldbeeld. Maar betekent dat dan dat geloof en wetenschap vanuit de aard van de zaak noodzakelijk tegenover elkaar staan en elkaar dientengevolge (deels) uitsluiten? Of zijn ze daarentegen toch op de een of andere manier compatibel? En hoe ziet die verhouding er dan precies uit?

Dergelijke vragen hebben in het debat waarover dit nummer gaat jarenlang centraal gestaan en komen ook in dit nummer ruimschoots en vanuit verschillende perspectieven aan bod. Duidelijk is daarbij in ieder geval dat een eenzijdig conflictmodel te eenvoudig is en geen recht doet aan de complexiteit en veelzijdigheid van de verhouding tussen geloof en wetenschap.

Daarnaast treft u in dit nummer ook weer onze vier rubrieken aan, evenals de berichten, boekbesprekingen en attenderingen.

Inhoud

Themagedeelte Wetenschap en geloof

Inleiding
Wetenschap en geloof
Richard Starmans 

Voorbij conflicthypothese en rationele theologie
Kanttekeningen bij de moeizame samenspraak tussen wetenschap en geloof
Richard Starmans 

Wat is waarheid?
De relatie tussen mens, logos en zijnsgrond
Emanuel Rutten 

Geloof en wetenschap, verdiepende beschouwingen
Koo van der Wal 

Wetenschap, geloof en de teloorgang van de geletterdheid
René Munnik 

De coronacrisis als inspirator voor een overdenking over geloof en wetenschap
Ronald Meester 

Comparatieve filosofie

Dichter rond het lege midden
Leegte, volheid en ‘zen’ in Rilkes ‘Shawl’-gedichten en zijn grafschrift
Michel Dijkstra 

Berichten

Filosofie van wetenschap en techniek

Een kunstmatig intelligente spiegel
Bram van Dijk

Filosofie van politiek en cultuur

Zwerm
Roos van den Oetelaar 

Diepzinnig leuteren over het klimaat
Marcus van Toor 

Filosofie en onderwijs

Titus Brandsma
De bijzondere weg van een onbegrepen wijsgeer
Inigo Bocken & Coban Menkveld

Berichten

Boekbesprekingen

Gauchets onttovering: politiek en religie herzien
Donald Loose

Tijd voor een linkse hegemoniale strijd
Jouke Huijzer

Kimmerles interculturele filosofie
Michel Dijkstra

Attenderingen