E-BOOK OOP 60 (6)

Inhoud van dit nummer

Volgspot: Samenwerking: hoe doe jij dat?
Anke de Boer

Agressie bij jongeren: een hardnekkig probleem
Jolande van Joolingen, Janneke Metselaar & Marinus Spreen

Agressief gedrag van jongeren op scholen en binnen de jeugdzorg is een steeds terugkerend probleem. In dit artikel wordt een aantal bestaande interventies, zoals Agressie Replacement training en Agressieregulatie op maat, vergeleken met het General Aggression Model (GAM). Dit model verklaart het ontstaan van agressief gedrag door de input (persoonskenmerken en de situatie), de routes (interne staat van de persoon) en de outcome (bedachtzame reactie of een impulsieve reactie). In totaal worden tien interventies onderzocht. Zes interventies zijn specifiek gericht op jongeren en vier interventies op de geestelijke gezondheidszorg. Uiteindelijk zijn twee interventies gevonden die individueel gericht zijn, wat zich onder meer uit doordat er een individueel plan gemaakt wordt in samenspraak met de cliënt. Tevens richten deze interventies zich op alle aspecten van het GAM. Er wordt gepleit voor een individuele aanpak binnen de interventies waarin aandacht dient te worden besteed aan alle aspecten van het GAM. Het vroegtijdig signaleren van de interne staat van de persoon wordt hierin als belangrijk gezien. Deze interventies zijn nog niet aangepast voor jongeren en onderzocht in scholen en/of jeugdhulp. Mogelijk kunnen deze interventies ingezet worden bij jongeren zodat agressief gedrag hiermee verminderd wordt.

Samenwerken met ouders van zorgleerlingen
Hélène Leenders, Johan de Jong, Mélanie Monfrance & Carla Haelermans

Via vragenlijstonderzoek (n = 842, respons 68,5%) en interviews (n = 55) zijn de opvattingen en praktijken van basisschoolleerkrachten in Zuid-Limburg ten aanzien van het samenwerken met ouders en het gezamenlijk nemen van beslissingen omtrent zorgleerlingen onderzocht. Uit de resultaten blijkt dat het meenemen van ouders in beslissingen rond zorg wordt voorspeld door de visie van leerkrachten op de samenwerking en de vaardigheid die ze daar zelf in denken te hebben. Daarnaast komt naar voren dat leerkrachten de neiging hebben om de expert-rol in te nemen bij beslissingen over zorg. In die gevallen is er geen sprake van de wederkerigheid die partnerschapsrelaties zouden moeten kenmerken. Wél blijken zij zich responsief en begripvol op te stellen jegens ouders met een andere achtergrond en/of referentiekader dan zijzelf. Leerkrachten zouden zich meer bewust moeten zijn van hun competenties in het omgaan met migrantenouders en laagopgeleide ouders van oorspronkelijk Nederlandse komaf en deze meer mogen inzetten in het afstemmen van beslissingen rond zorgleerlingen.

Onderwijszorgarrangementen ontwerpen, uitvoeren, monitoren en evalueren
Wendy Kant & Hans Schuman

In de verbeteraanpak passend onderwijs van OCW is de ambitie opgenomen meer onderwijsmogelijkheden te ontwikkelen voor leerlingen met (zeer) complexe en intensieve ondersteuningsbehoeften. Het gaat hierbij om leerlingen die thuis komen te zitten of ontheffing krijgen van de leerplicht onder artikel 5 sub a van de leerplichtwet omdat de huidige systemen van onderwijs en jeugdhulp onvoldoende in staat zijn om maatwerkprogramma’s voor deze leerlingen te ontwikkelen. Voorbeelden van good practice zijn schaars en uitkomsten en ervaringen worden nog niet breed gedeeld. Het onderwijszorgarrangement de Boog laat zien hoe men tot een maatwerkprogramma kan komen. Hierbij is gebruik gemaakt van een routekaart. Dit is een hulpmiddel om gefaseerd, gestructureerd en via interprofessionele samenwerking een arrangement te ontwerpen, uit te voeren, te monitoren en te evalueren. In dit arrangement stond de methodiek Contactgericht Spelen en Leren centraal. Het uitgangspunt voor dit soort arrangementen is dat elk kind recht heeft op onderwijs, ook als het heel complex wordt.